Πώς επιδρά στη δημόσια υγεία η εμφάνιση εντόμων;

Η απολύμανση, απεντόμωση και μυοκτονία είναι σημαντική στην καταπολέμηση παρασίτων και στην προστασία της δημόσιας υγείας. Τα παράσιτα (έντομα, τρωκτικά, μικρόβια) δεν είναι μόνο ενοχλητικά αλλά μπορούν να αποτελέσουν απειλή για την υγεία και ιδιαίτερα των παιδιών. Για το λόγο αυτό, ο έλεγχος παρασίτων είναι απαραίτητος στις οικίες, στους χώρους εργασίας και στα σχολεία.

Συνήθη παράσιτα, η εμφάνιση των οποίων ενέχει κινδύνους για τη δημόσια υγεία, είναι:

Κατσαρίδες

Ο Εθνικός Οργανισμός Επιστημών Περιβάλλοντος και Υγείας (National Institute of Environmental Health Sciences) στις Ηνωμένες Πολιτείες, αναφέρει ότι ένα στα πέντε παιδιά εμφανίζει ευαισθησία στα αλλεργιογόνα που προέρχονται από κατσαρίδες, γεγονός που επιδεινώνει τα συμπτώματα άσθματος. Τα αλλεργιογόνα εισέρχονται στα σπίτια μέσω των εκκριμάτων, των περιττωμάτων και των εκδυμάτων των εντόμων αυτών. Οι κατσαρίδες επιπλέον μπορούν να μεταφέρουν βακτήρια, όπως το E.coli και σαλμονέλα στο σώμα τους, με τα οποία είναι δυνατό να μολύνουν τροφές και σκεύη μαγειρέματος. Η απολύμανση και απεντόμωση σε χώρους με προβλήματα κατσαρίδας έχουν ιδιαίτερη σημασία.

Τρωκτικά

Τα τρωκτικά μπορούν να εισέρχονται σε κτίρια μέσω μικρών ανοιγμάτων. Είναι σημαντικό να επιθεωρούμε συχνά για συμπτώματα, (περιττώματα, καταστροφές) ειδικά σε χώρους με μικρή διαταραχή, όπως αποθήκες, κελάρια, υπόγειους χώρους. Τα περιττώματα των τρωκτικών είναι δυνατό να προκαλέσουν αλλεργίες αλλά κυρίως ασθένειες, όπως ο θανατηφόρος αιμορραγικός πυρετός. Τα τρωκτικά είναι ενδιάμεσοι ξενιστές των αντίστοιχων ιών. Πολύ συχνά, τα τρωκτικά λειτουργούν ως φορείς βακτηρίων όπως της σαλμονέλας, με τα οποία μολύνουν αποθηκευμένες τροφές, επιφάνειες επεξεργασίας τροφίμων και μαγειρικά σκεύη. Ο ειδικός στον έλεγχο παρασίτων μπορεί, εφαρμόζοντας τη γνώση στη βιολογία των τρωκτικών, να προστατέψει την ανθρώπινη υγεία και να λύσει προβλήματα προσβολών με κατάλληλες μυοκτονίες και απολυμάνσεις.

Κουνούπια

Με τη συνεχή εξάπλωση του ιού του Δυτικού Νείλου τους καλοκαιρινούς μήνες, τα κουνούπια συνεχίζουν να είναι όχι μόνο ενοχλητικά παράσιτα αλλά και να αποτελούν σοβαρή απειλή για την ανθρώπινη υγεία. Για το λόγο αυτό είναι επιβεβλημένη η εξάλειψη των εστιών ανάπτυξης πληθυσμών και των στάσιμων υδάτινων συλλογών, γειτονικά κατοικημένων περιοχών. Επιπλέον, ο έλεγχος βοηθά στη μείωση της εμφάνισης σημαντικών αλλεργικών αντιδράσεων στα τσιμπήματα. Οι καταπολεμήσεις πραγματοποιούνται με απεντομώσεις ευρείας κλίμακας σε επίπεδο Δήμων ή Περιφέρειας.

Τσιμπούρια

Η εμφάνιση μπορελίωσης έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια. Πρόκειται για ασθένεια που μεταδίδεται στον άνθρωπο από τσιμπούρια, μολυσμένα από το βακτήριο Borrelia burgdorferi. Τα τσιμπούρια συνήθως λαμβάνουν το βακτήριο από μικρά θηλαστικά, κυρίως τρωκτικά. Είναι σημαντικό να είμαστε σε ετοιμότητα στην περίπτωση που παρουσιαστούν τσιμπήματα από τσιμπούρια ειδικά κοντά σε περιαστικές και δασικές περιοχές. Συμπτώματα της ασθένειας περιλαμβάνουν έντονο κοκκίνισμα γύρω από το τσίμπημα, συμπτώματα γρίπης και κόπωση. Η απεντόμωση των χώρων στα κρίσιμα σημεία εστιών από τσιμπούρια είναι αναγκαία για την αντιμετώπιση προβλημάτων.

Μυρμήγκια

Τα μυρμήγκια είναι κοινωνικά έντομα και δημιουργούν αποικίες. Συχνά εφόσον εντοπίσουμε κάποιο, ακολουθούν περισσότερα δεδομένου ότι διακρίνονται για τους αποτελεσματικούς τους τρόπους επικοινωνίας. Τα μυρμήγκια είναι δυνατό να μολύνουν τις τροφές, εφόσον δραστηριοποιούνται σε χώρους όπου αναπτύσσονται μικρόβια επικίνδυνα για την ανθρώπινη υγεία. Η απεντόμωση των χώρων και η χρήση κατάλληλων σκευασμάτων είναι συχνά απαραίτητη για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

Ψύλλοι

Οι ψύλλοι δεν είναι απλώς πρόβλημα των κατοικίδιων αλλά συχνά και εισβάλουν σε οικίες. Τα έντομα αυτά συνήθως εμφανίζονται τους ζεστούς μήνες και τρέφονται με το αίμα θερμόαιμων ζώων. Τα τσιμπήματα των ψύλλων προκαλούν φαγούρα και συχνά αλλεργικές αντιδράσεις. Εφόσον υπάρχουν ζώα που φέρουν ψύλλους ή έχουμε εμφάνιση τρωκτικών σε χώρο, είναι δυνατό να παρουσιαστούν και ψύλλοι. Το πρόβλημα των ψύλλων αντιμετωπίζεται ευκολότερα εφόσον η καταπολέμηση πραγματοποιηθεί σε πρώιμο στάδιο με κατάλληλες απεντομώσεις.

Φορείς Ελέγχου Τροφίμων

Ειδικά στους χώρους επεξεργασίας και διακίνησης τροφίμων, η διατήρηση καλών συνθηκών υγιεινής και η πρόληψη των προσβολών έχει ιδιαίτερη σημασία. Οι υπηρεσίες που είναι επιφορτισμένες για τον έλεγχο των χώρων αυτών είναι ο ΕΦΕΤ (Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων) και οι Υγειονομικές Υπηρεσίες των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων.

Οι αρμοδιότητες του Ενιαίου Φορέα Ελέγχου Τροφίμων είναι:

α. Καθορίζει τις προδιαγραφές ποιότητας τις οποίες πρέπει να πληρούν τα προσφερόμενα στην κατανάλωση τρόφιμα και οι πρώτες ύλες.

β. Καθορίζει τα πρότυπα και τις αρχές στις οποίες θα πρέπει να στηρίζεται η μελέτη και εφαρμογή των συστημάτων παραγωγής υγιεινών προϊόντων, σύμφωνα με τη νομοθεσία.

γ. Καθορίζει ή επικυρώνει τους κανόνες ορθής υγιεινής πρακτικής σύμφωνα με τον Κανονισμό 852/2004 και κάθε άλλο συναφή κανόνα διεθνούς και κοινοτικού δικαίου και ελέγχει την τήρηση τους.

δ. Διενεργεί ελέγχους σε όλα τα στάδια μετά την πρωτογενή παραγωγή. Ο έλεγχος των διαδικασιών παραγωγής περιλαμβάνει τα κρίσιμα σημεία, τα μέτρα πρόληψης των επιχειρήσεων, τους τρόπους διαχείρισης των προβλημάτων, τις μεθόδους για την απεντόμωση, απολύμανση και μυοκτονία που ακολουθούν κ.α.

Επιπλέον, ο ΕΦΕΤ παρέχει τεχνική βοήθεια στους παραγωγικούς κλάδους με την έκδοση Οδηγών Υγιεινής, με σεμινάρια επιμόρφωσης εργαζομένων και επαγγελματιών.